Iedereen een elektrische auto: waar haal je genoeg (groene) stroom vandaan?

1. Elektrische revolutie of evolutie: hoe snel gaat de energietransitie?

De energietransitie is een feit en nodig om ons land klaar te stomen, of liever gezegd ‘klaar te waaien’, voor de toekomst. Maar anders dan de krantenkoppen soms beweren, is er geen sprake van een plotselinge en radicale omkering: een zogenaamde elektrische ‘revolutie’. Je zou het eerder een evolutie kunnen noemen. Het woord transitie zegt het eigenlijk al: de omschakeling van fossiele brandstoffen naar natuurlijke energiebronnen is een geleidelijke ontwikkeling. Dit blijkt o.a. uit de energiedoelen die de Nederlandse overheid zich heeft gesteld: in 2020 moet 14% van alle gebruikte energie in Nederland uit duurzame bronnen komen. In 2023 is dat percentage 16%, in 2030 37% en in 2050 is het de bedoeling dat de Nederlandse energievoorziening bijna geheel duurzaam is. Dit is een ambitieus plan, en je kunt je afvragen of we die doelen allemaal op tijd halen, maar het laat wel zien dat de energietransitie een omschakeling is die enkele decennia zal gaan duren. Wie zich nu al druk maakt of dat allemaal wel mogelijk is, iedereen volledig elektrisch, kan dus rustig ademhalen: het is een proces.

2. Als iedereen elektrisch zou gaan rijden, is er dan voldoende duurzame energie beschikbaar om al die auto’s op te laden?

Op dit moment niet. Als iedereen morgen elektrisch zou gaan rijden, dan kan ons stroomnet dat inderdaad niet aan. Laat staan dat er voldoende groene energie beschikbaar zou zijn. Voor het opladen van een elektrische auto heb je ontzettend veel stroom nodig. Maar in de toekomst wordt het wel mogelijk om op grote schaal elektrisch te rijden en te laden met duurzaam opgewekte energie. Om je een indruk te geven van de impact daarvan: als alle auto’s in Nederland in 2030 elektrisch zouden rijden, dan neemt de stroomvraag met ongeveer 20% toe. Dat is te overzien, zeker als je erbij optelt dat niet alleen de vraag naar schone energie groeit. Het aanbod neemt ook toe. Zo maakte het CBS begin dit jaar bekend dat er in 2018 8 procent meer energie uit duurzame bronnen was opgewekt dan het jaar daarvoor. Als die stijging zich de komende jaren doorzet, dan zullen vraag en aanbod dus in evenwicht blijven en zullen er geen groene stroomtekorten ontstaan.

Bovendien zijn we niet afhankelijk van één hernieuwbare energiebron. Er bestaan verschillende mogelijkheden om meer duurzame stroom te produceren om aan die gestegen energiebehoefte te voldoen. Je kunt bijvoorbeeld denken aan:

1. Meer zonnepanelen op daken om lokaal meer energie op te wekken

2. Meer windmolen- en zonnepanelenparken

3. Energieproductie met waterkracht

4. Het opwekken van energie uit biomassa

5. Het ontwikkelen van nieuwe methoden om duurzame energie op te slaan.

Natuurlijk bestaan er voor- en nadelen voor ieder van deze oplossingen. Maar het uitgangspunt blijft: er zijn genoeg mogelijkheden om op een duurzame manier meer energie op te wekken. De toekomst zal uitwijzen welke energiebronnen en technieken daarvoor het meest geschikt zijn.

3. Is een elektrische auto (EV) wel zo duurzaam?

Volledig elektrische auto’s stoten tijdens het rijden geen stikstof, fijnstof en koolstofdioxide (CO2) uit, waardoor de luchtkwaliteit, met name in steden, aanzienlijk verbetert. Wat dat betreft zijn EV’s dus zeker milieuvriendelijker dan brandstofauto’s en hybride auto’s. Maar de auto en de batterij moeten natuurlijk wel worden geproduceerd en dat roept bij veel mensen vragentekens op. Want bij die productie wordt wel degelijk CO2 uitgestoten en komen andere schadelijke stoffen vrij. Toch blijkt uit berekeningen van TNO dat de totale CO2-uitstoot van een elektrische auto (tijdens productie en gebruik) gemiddeld 70% minder is dan die van z’n fossiele concurrent. Een voorwaarde is wel dat de auto wordt opgeladen met duurzaam opgewekte energie. De stroom die Eneco eMobility levert, wordt opgewekt door zonne- en windenergie. Dus via ons laad je altijd volledig duurzaam. Maar ook een EV die op grijze stroom rijdt, stoot nog altijd 30% minder CO2 uit dan een brandstofauto. Het probleem met deze vraag is eigenlijk dat veel mensen de termen ‘klimaatneutraal’ en ‘milieuvriendelijk’ door elkaar halen. Om wat duidelijkheid te geven: een EV kan nog niet klimaatneutraal worden geproduceerd, maar is onderaan de streep nog altijd milieuvriendelijker dan een auto die op benzine of diesel rijdt.

4. Iedereen een elektrische auto, hoe haalbaar is dat?

De prijs, de lange oplaadtijd, het soms geringe aantal openbare laadpalen, laadpaalklevers: veel mensen vragen zich af hoe realistisch het scenario ‘iedereen een EV’ is. Op dit moment is een elektrische auto inderdaad nog een kostbare aanschaf en bij het opladen ervan komt de nodige planning kijken. Maar ook hierin staan de ontwikkelingen niet stil: de batterijen van EV’s laden steeds sneller op en zullen in de toekomst steeds goedkoper worden. Ook de actieradius van elektrische auto’s, voor veel mensen een heikel punt, zal groter worden, waardoor je met een volle batterij meer kilometers kunt maken.

Kortom, over tien tot vijftien jaar zal het energie- en mobiliteitslandschap er totaal anders uitzien. Maar geen zorgen, de wereld van aardolie, gas en kolen zal geleidelijk aan en niet plotsklaps verdwijnen.